Gebitsverzorging
Het kindergebit is er de laatste jaren niet beter op geworden. Cariës (gaatjes) en soms zelfs ontstekingen bedreigen het melkgebit.
De groep kinderen zonder gaatjes is aan het slinken. Hoe komt dat en wat kunnen wij ouders doen om erger te voorkomen?
Tandartsen vanuit het hele land zenden op dit moment een waarschuwing de wereld in: ouders, let op het gebit van je kind!
Alhoewel er (nog) geen keiharde cijfers zijn, blijkt toch bij de halfjaarlijkse controles dat er weer een toename van cariës (gaatjes) te zien is. Gaatjes bedreigen de tere melktandjes, omdat het hebben van een gaaf gebit bij ouders tegenwoordig zo gewoon is geworden, dat het goed verzorgen ervan bij de kinderen er vaak bij inschiet.
Tandarts Frederik Parrée, verbonden aan de afdeling kindertandheelkunde van de Rijksuniversiteit Groningen: "Misschien herinner je je 't nog; die enorme publiekscampagnes begin jaren '8o tegen cariës bij kinderen. Die poster van dat jongetje met een zwart gebitje en de tekst: 'dank u wel lieve ouders, voor alle zoetigheid'. De oplossing toen was minder snoepen en fluoride.
Fluoride is een natuurlijke stof die de tanden en kiezen minder kwetsbaar
maakt voor zuuraanvallen van bacteriën. De juiste hoeveelheid fluoride
per dag helpt gaatjes in tanden en kiezen te voorkomen. Dus werd het in
tabletjes gestopt, maar ook in tandpasta. En het werkte! Het cariësprobleem
leek zo goed als opgelost. Maar in de jaren daarna verslapte de aandacht weer.
En uiteindelijk is cariës weer aan het toenemen.
Ik merk het ook in de praktijk. Meer kinderen, ook heel jonge, komen met cariës, en soms zelfs met ontstekingen. Laatst zag ik nog een jongetje van 4 jaar met zwaar ontstoken melkkiezen. Die had daar veel te lang mee doorgelopen. Een ontstoken kies hoeft namelijk niet altijd pijn te doen. De kies produceert pus aan de wortelpunten en dat kan een vieze smaak geven in de mond. 'Ik heb een puistje aan mijn kies,' zegt zo'n kind dan. Maar het is wel heel vervelend om melkkiezen te moeten trekken.
Het is ten eerste gedragsmatig ingrijpend en ten tweede kan het blijvende gebit
verkeerd doorbreken en kunnen er verschuivingen en ruimtegebrek ontstaan
omdat andere kiezen in de knel komen."
Lees verder...
´Helaas, cariës is terug, vooral bij kinderen van 2 tot en met 8 jaar´
Twee belangrijke oorzaken
De aandacht voor de verzorging van het gebit is verslapt. Dat betekent dus gewoon dat we slecht poetsen? Frederik Parrée: "Er zijn twee belangrijke oorzaken van al die slechte gebitjes: slecht poetsen inderdaad, maar ook een verkeerd voedingsgedrag.
De kinderen van nu snoepen te veel tussendoor. En dan heb ik het ook over al die lekkere kinderdrankjes die je tegenwoordig hebt: yoghurtdrinks en kindercola en dergelijke. Daar zit ongelofelijk veel suiker en/of zuur in, wat erg slecht is voor het gebit. Maar het wordt de laatste jaren wel meer gedronken.
Wat het slechte poetsen betreft, ouders denken dat hun kind van 5 al goed kan poetsen, en poetsen dus niet na. Maar elk kind moet in de regel tot z'n tiende door zijn vader of moeder nagepoetst worden omdat zijn motoriek nog niet volledig ontwikkeld is om het zelf te kunnen. Er zijn ouders die dat niet weten. Maar er zijn er ook die het wel weten, maar geen zin hebben om een onwillige kleuter iedere avond na te poetsen. En dan zit het kind straks met de gebakken peren."
'Het voordeel van op jonge leeftijd naar de tandarts gaan, is dat je jezelf en je kind alvroeg het juiste gedrag aanleert´
Tandarts advies
Maar kan het ook zijn dat het ene kind van nature een sterker gebit heeft dan het andere? Frederik Parrée: "ja, niet ieder kind heeft evenveel kans op gaatjes. Maar ook een kwetsbaarder gebit kan door een goede verzorging en een verstandig eetpatroon gaaf blijven. Geef je kind daarom niet meer dan zeven eet- of drinkmomenten op een dag. Dat betekent dus drie volwaardige hoofdmaaltijden, om 'grazing' (de hele dag door in kleine beetjes eten en drinken) te voorkomen. En maximaal vier tussendoortjes (inclusief drankjes en fruit). Daarbij is het beter om in één keer alles op te eten of te drinken, want dan krijgt het gebit in de uren daarna de tijd zich rustig te herstellen van al die zuuraanvallen. En je kind twee keer per dag napoetsen. Ik geef ouders altijd het fluoride basisadvies mee. Vanaf het eerste tandje tot 2 jaar, één keer per dag poetsen met peutertandpasta. Van 2 tot en met 5 jaar twee keer per dag poetsen met peutertandpasta. En vanaf 5 jaar twee keer per dag met volwassen tandpasta. Fluortabletjes zijn overbodig, want de tandpasta's van nu bevatten genoeg fluoride. Let ook op dat je kind minimaal een half uur na de maaltijd poetst, omdat het glazuur van de tanden na de zuuraanval nog zacht is en je het dan makkelijk kapot poetst. En geen flesjes sap of melk 's nachts! Alleen water en thee zonder suiker zijn niet slecht."
Met je kind naar de tandarts
Frederik Parrée: "Ik zou zeggen, vanaf 2 jaar. Dan neem je je peuter de eerste paar keer mee, om te wennen. Laat 'm lekker op je schoot zitten en meekijken. Op een gegeven moment ga ik zijn tandjes tellen met de spiegel en een haakje, ook wel 'telstokje' genoemd. Je moet het vooral leuk maken en kindvriendelijk aanpakken. Het voordeel van op jonge leeftijd naar de tandarts gaan is, dat je jezelf en je kind al vroeg het juiste gedrag aanleert, wat weer een positief gevolg heeft voor het tweede, blijvende gebit.
Dus, ik zou wel weer voor een grote publiekscampagne zijn eigenlijk!"
Bron / (c) : GroterGroeien nr 2005/2